نشت گاز چیست
نشت گاز اعم از گاز متان شهری که عمدتا با نام گاز طبیعی خوانده میشود و گاز کولر و یخچال و سایر گازهای مورد استفاده در صنعت و… بنا بر تعريف صورت گرفته به خروج ناخواسته و غیر ارادی گاز به دلایل گوناگون و به طور ناگهانی گفته می شود!!! همواره احتمال بروز نشتی گاز در تاسيسات، خطوط لوله، شبكه های انتقال و توزیع گاز و در منازل وجود دارد این احتمال که وقوع آن چندان دور از انتظار هم نیست اگر در مكان های بسته و محصور اتفاق بیفتد منجر به حوادث ناگوار و خسارات غيرقابل جبران خواهد شد.
دستگاه نشت یاب گاز
آشکارساز گاز Gas detector یا به عبارت دقیق تر نشت یاب گاز دستگاهی است که وجود گاز را در منطقه ای خاص تشخیص می دهد و اغلب به عنوان یک سیستم ایمنی در مقابل نشتی های ناخواسته از آن استفاده می شود. تجهیزات نشت یاب گاز و یا سایر نشت یاب ها توانایی ارتباط با سیستم های کنترل صنعتی را دارند همچنین دستگاه های نشت یاب جهت کنترل ایمنی کارکنان و محیط و تجهیزات مجهز به آلارم های هشدار دهنده به اپراتور هستند. کاربرد عمده نشت یاب های گاز جهت تشخیص گاز های قابل احتراق، قابل اشتعال و سمی و حتی موارد کاهش اکسیژن در محیط است.
سيستم های نشت ياب گاز
تشخیص گاز های خطرناک و کشنده و محترقه امری بسیار مهم است، احتمال قرار گرفتن در معرض گازهای سمی می تواند در عملیاتی مانند نقاشی، بخور، پر کردن سوخت، ساخت و ساز، حفاری خاک آلوده، عملیات دفن زباله، ورود به محوطه فضایی و غیره رخ دهد. امروزه می توان به وسیله نشت یاب های گاز از وجود گاز در محدوده ای خاص با خبر شد، عمدتا نشت یاب های گاز بوسیله سنسور های حساس و سریع نوع گاز و مقدار گاز محیط را تشخیص می دهند و به صورت آلارم یا سایر روش ها وجود این مولفه را به اپراتور اعلام می کنند.
امروزه سيستم های نشت يابی بسيار متنوعی به بازار عرضه شده است كه هر یک سعی در يافتن دقيق و سريع پديده نشتی با استفاده از تكنيك و سنسوری خاص دارند. این سنسورها عمدتا شامل سنسورهای گاز قابل احتراق، آشکارسازهای فوتونیزاسیون، سنسورهای مادون قرمز، سنسورهای اولتراسونیک، سنسورهای گاز الکتروشیمیایی و سنسورهای نیمه هادی و… هستند. مدل های جدیدتر سیستم نشت یاب گاز با استفاده از عملکرد ترموویژن و دوربین های ترموگرافی کار می کنند.
گاز ياب ها و آنالایزر گاز
آنالایزر گاز دستگاهی است كه وجود گاز های احتراقی را در غلظت های كمتر از محدوده انفجار تشخيص می دهد و این مقدار را به اپراتور مربوطه هشدار می دهد. اين دستگاه در ساختار داخلی خود دارای فيلامنت كاتاليستی از جنس پلاتين است كه در غلظت های زير محدوده انفجار امكان تركيب گاز و اكسيژن را فراهم می سازد و نسبت به ميزان غلظت گاز، دمای فيلامنت تغيير می کند و این تغییر دما به صورت تغيير مقاومت در يک مدار اکترونیکی و در ادامه تغييرات جريان نهایی به صورت علایم آنالوگ يا ديجيتال بر روی صفحه نمایشگر و علائم صوتی به کاربر انتقال می یابد.
گازیاب ها از نظر كاربرد به دو گروه عمده تقسيم می شوند:
- گازياب دستی و قابل حمل ( آنالایزر گاز پرتابل ): اين گازياب ها به صورت پرتابل طراحی شده اند و توسط اپراتور خود در مسير لوله گاز و يا محل های مورد نظر قرار گرفته یا حركت داده می شوند در صورت تشخیص هرگونه نشتی با توجه به حساسيت دستگاه، به توسط علایم هشدار دهنده وجود گاز و ميزان آن را اعلام می كند.
- گازياب ثابت( آنالایزر گاز ثابت ): اين نمونه از گازياب ها جهت تشخيص گاز به طور دائمی در محل نصب می شوند عمده استفاده این گازیاب ها در محيط های صنعتی، سالن ها يا كارگاه ها تولید محصولات مخاطره آمیز است
کاربرد سنسور دریاب در نشت یاب گاز طبیعی
نمونه ای کاربرد پیشرفته سنسور ها در نشت یابی گاز ،سنسور ردياب نشت گاز طبيعي قابل حمل و پرتابل، با قابليت نشت يابی از راه دور است
هدف از مطرح شدن این ايده و پيگيری ساخت اين دستگاه، افزايش توانمندی تکنولوژیکی ردياب های سبک وزن و پرتابل است که قادر به تشخیص نشتی گاز طبيعی را از ساير هيدروکربن ها هستند، این دستگاه ها قادرند عمل نشت يابی را از فاصله دور انجام دهند و حجم نسبی گاز نشت یافته را به صورت اعداد نشان دهند.
عملکرد دستگاه به صورتي است که کارايي دستگاه ردياب را در محيطهاي آلوده ميسر کرده است بدون اينکه براي تکنسين نشت ياب خطري ايجاد کند.
مکانيسم عملکرد دستگاه بدين صورت است که اشعه ليزري مادون قرمز (Infrared laser beam) بسمت محيط آلوده و يا محيط مشکوک به آلودگي مانند سطح جاده يا ديوار ساختمان، تابانده مي شود سنسوري ميزان نور ليزر برگشتي از روي مانع سخت (ديوار ساختمان يا سطح جاده) را جمع آوري کرده و پس از پردازش آن، مقدار گاز متان موجود در مسير تابش نور ليزر را اعلام مي کند.
از ديگر مزاياي اين نشت ياب گاز طبيعي نسبت به ساير دستگاه هاي نشت ياب، قدرت نشت يابي گاز طبيعي از فاصله 100 فوتي از محل نشتي است که به نشت ياب گاز طبيعي از راه دور معروف شده است. اين سيستم به نشتي هاي جزئي در حد چند ppm هم حساس است و قادر است سريعاً نشتي گاز طبيعي را به ميزان 50 ليتر در ساعت رديابي کند.
سنسور نشت یاب گاز
نوع عملکرد سنسورهای به کار رفته در دستگاه های نشت یاب گاز در تشخیص گازهای مختلف متفاوت است، سنسور های به کاررفته در نشت یاب از روش های مختلف الکترو شیمیایی، مادون قرمز، یونیزاسیون حرارتی، یونیزاسیون نوری و غیره استفاده می کنند هر یک از این روش ها وسنسور مربوطه نسبت به دیگری دارای نقاط ضعف و قوت می باشند. برای عنوان مثال در متد سنسورمادون قرمز از این خاصیت که اکثر گاز ها پرتوی مادون قرمز را در طول موج یا باند خاص جذب می کنند استفاده شده است. این خاصیت از خواص ساختار شیمیایی مولکول ها در گازهاست که تمامی گاز های هیدروکربنی پرتو های مادون قرمز را جذب میکنند و با اندازه گیری درصد جذب گازهادر برابر پرتوهای مادون قرمز می توان به نوع گاز دست یافت.
کاربرد نشت یاب گاز
نشت یاب های گاز به طور عمومی در کارخانه های صنعتی، پالایشگاه ها، تولیدات دارویی، تاسیسات فوم سازی، کارخانه های کاغذ سازی، تجهیزات هواپیمایی و ساخت کشتی ها، عملیات تولید مواد مخاطره آمیز، تاسیسات تصفیه آب، وسایل نقلیه، هواسازها در محیط داخلی و تست کیفیت هوا ، صنایع فضایی و فضا پیما ها و همچنین منازل مسکونی استفاده می شوند.
به طور خاص نوع آلتراسونيك نشت یاب های گاز جهت چك نمودن آب بندی يك محصول و عدم نشتی آن بكار مي رود. انواع ديگر نشت ياب با توجه به نوع سنسور به کار رفته، جهت تشخیص گاز شهري، يا گازهای برودتی جهت تشخيص نشتی يخچال يا سيستم سرمازا استفاده می شوند. آناليزورهای گاز عمدتا در خروجی دودكش ها مورد استفاده قرار می گيرند،همچنین در تمامی اماكن صنعتی كه دارای كوره احتراق هستند و نياز به تعيين راندمان سوخت و كنترل آلاينده های گازی دارند و دستگاه های كنترل كيفی هوا در آزمايشگاه ها، مراكز پرورش گل و گياه و قارچ و جهت تست آلاينده های محيطی بكار می روند.
توجه کنید که معمولا نشت یاب های گاز در مقابل شرایط جوی مختلف مقاوم می باشد، ولی باید توجه داشت که اصولاً نشت یابی در مواقع باد شدید و طوفان، بارندگی و ریزش برف و همچنین روی سطح پوشیده از آب، برف و یخ غیرمفید و دارای نتیجه نادرست می باشد.
جهت مشاهده تجهیزات نشت یاب گاز و دریافت قیمت و خرید دستگاه نشت یاب گاز بر روی لینک کلیک کنید.