آمپرمتر چیست
آمپر متر یا آمپرسنج که گاها با نام آمیتر (Ammeter) شناخته می شود، ابزاری جهت اندازه گیری جریان عبوری از یک مدار یا به اصطلاح شدت جریان است که درمدارات الکتریکی و الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار از نظر لغوی لاتین از دو واژه Ampere و Meter منشعب شده است و به شکل Ammeter نوشته می شود.
کلمه آمپر Ampere واحد پایه و بین المللی si اندازه گیری جریان الکتریکی است به افتخار آندره ماری آمپر Ampère (1836-1775) پدر علم الکترودینامیک نام گذاری شده است بر اساس تعریف یک آمپر برابر با عبور یک کولن بار الکتریکی از سطح مقطع در یک ثانیه است.
1A=1C/s
تاریخچه ساخت آمپرمتر
در سال 1820 هانس کریستین اریستد رابطه ای بین جریان الکتریکی و میدان مغناطیسی و مولفه های فیزیکی کشف کرد در این آزمایش سوزن قطب نما را در کنار سیم حامل جریان قرار داد و تغییرات ناشی از افزایش و کاهش جریان را ثبت نمود این رابطه سبب ساخت گالوانومتر شد.
گالوانومتر Galvanometer یک مبدل آنالوگ الکترو مکانیکی می باشد. این دستگاه در واکنش به جریان الکتریکی اعمال شده از طریق سیم پیچ داخلی که در یک میدان مغناطیسی قرار دارد در راستای یک عقربه انحراف ایجاد می کند. گالوانومتر نخستین ابزاری بود که برای تشخیص و اندازهگیری جریان الکتریکی مورد استفاده قرار گرفت.لوییجی گالوانی دانشمند ایتالیایی سازنده این دستگاه با بالا بردن دقت و حساسیت گالوانومتر از این دستگاه برای تشخیص سیگنال های زیردریایی و کشف فعالیتهای الکتریکی قلب و مغز استفاده کرد.
رئوسکوپ ابزار دیگریست که توسط چالز ویتسون در سال1840 ساخته شد این ابزار بعد ها با انجام برخی تغییرات به شکل رئوستا برای تنظیم جریان الکتریکی معرفی شد.
ابزار های سنجش شدت جریان الکتریکی یا به عبارت دیگر انواع آمپر متر را در سیر تاریخ می توان به ترتیب از آمپر سنج کویلی، مگنتی، الکترو دینامیکی، آمپر سنج سیم داغ، آمپر متر دیجیتال و پیکومتریک برای سنجش جریان های ضعیف و کم برشمرد.
اندازه گیری جریان به کمک آمپر متر
همان طور که در قسمت قبل گفته شد واحد اندازه گیری جریان الکتریکی آمپر است و به طور اختصار با حرف انگلیسی A نمایش داده می شود. آمپرمتر در مدار به صورت سری با قطعات قرار می گیرد به همین دلیل باید در نظر داشت که در اندازه گیری شدت جریان الکتریکی در یک مدار ابتدا باید مدار را قطع نمود سپس دستگاه را در داخل مدار قرار داد.
آمپر متر ها امروزی به دو نوع آمپر متر آنالوگ و دیجیتال تقسیم می شوند که نوع آنالوگ آن قدیمی تر است و جای خود را به آمپرمتر دیجیتال داده است.
آمپر متر های امروزی از نظر کاربرد و ظاهر به انواع آمپر متر تابلویی دیجیتال، آمپر متر تابلویی آنالوگ، آمپر متر دیجیتال رومیزی، آمپر متر انبری یا کلمپ آمپرمتر ، آمپرمتر دیجیتال ساده و غیرعه نام برد.
آمپر متر تابلویی
آمپر متر های تابلویی نوع خاصی آمپرسنج هستند که جهت اندازه گیری شدت جریان در تجهیزات برق قدرت و سه فاز در مقیاس بالا استفاده می شوند.این آمپر سنج ها با شکل خاصی که دارند در انواع دیجیتال و آنالوگ جهت نصب بر روی تابلو های کنترل برق نصب می شوند.
آمپرمتر دیجیتال
در ساخت این نوع آمپرمتر ها که می توان گفت امروزی ترین نوع از آمپر سنج ها می باشند از یک میکروکنترلر و تجهیزات جانبی الکترونیکی جهت اندازه گیری شدت جریان در انواع کلمپی یا انبری و ساده استفاده می شود این آمپرمترها دارای یک صفحه نمایش LCD با قسمت بندی های مختلف، تبدیل واحد به کمک برنامه موجود در میکرو کنترلر و سایر امکانات هستند.
آمپرمتر های کلمپی از لحاظ شکل ظاهری نسبتا متفاوت هستند اما از نظر کاربرد بسیار ساده اند و در استفاده از آنها نیازی به قطع کردن جریان مدار نمی باشد زیرا این آمپر متر ها از خاصیت الکترومغناطیسی استفاده می کنند و به صورت القایی جریان مدار را اندازه گیری می گیرند.
آمپرمتر رومیزی
آمپرمتر های رومیزی از نظر کاری همانند مولتی متر ها و ولت مترهای ساده است و به صورت رومیزی طراحی شده است. تنها مشکلی که این آمپرمترها دارند قطع شدن جریان مدار در هنگام اندازه گیری جریان می باشد این مشکل بر روی آمپر متر های دیجیتال ساده نیز مشاهده می شود.